
CK40 İmalat Çeliği
Orta karbonlu, mekanik özellikleri iyi olan ve genel amaçlı imalat çeliği sınıfına giren bir çelik türüdür. İyi bir şekil verme kabiliyeti sunar ve çeşitli ısıl işlem süreçleri ile sertleştirilebilir. CK40 imalat çeliği yapısı gereği pek çok alanda kullanım imkanı sunar.
CK40 İmalat Çeliği Özellikleri
CK40 çeliği, orta karbonlu bir çelik olarak sınıflandırılır ve AISI/SAE standardına göre tanımlanır. Bu çelik türü özellikle ortalama seviyede mukavemet ve şekil verme kapasitesine sahip olduğundan geniş bir uygulama yelpazesinde kullanılır. CK40 çeliği özellikleri şunlardır:
- Orta Mukavemet. Yüksek mukavemet gerektiren uygulamalar için uygun olan CK40 çeliği, pek çok endüstriyel kullanımda tercih edilebilir.
- Şekil Verme Kolaylığı. İyi şekil verme özelliği nedeni ile çeşitli şekillerde dövülebilir, rulo haline getirilebilir ve işlenebilir.
- Isıl İşlem İle Sertleşme. Çelik, ısıl işlemle sertleştirilebilmekte, böylece dayanıklılığı artırılmaktadır. Ancak sertleştirme işlemi dikkatli yapılmalı. Çünkü ısıl işlem yapılmadan çelikte deformasyonlar meydana gelebilir.
- Fiziksel Özellikler. CK40 çeliğin kaynama noktası yaklaşık 1535 °C erime noktası ise 1400 °C civarındadır. Bu değerler yüksek sıcaklık uygulamaları için önemli bir avantaj sağlar.
- Kimyasal Bileşim. %0.37 – %0.44 karbon, %0.60 – %0.90 mangan, yüzde 0.040 fosfor ve yüzde 0.050 kükürt içerir. Bu bileşenler çeliğin mukavemet, şekil verilebilirlik ve işlenebilirlik gibi özelliklerini etkiler.
CK40 İmalat Çeliği Kullanım Alanları
Orta karbon içeriği ve şekil verme özellikleri sayesinde pek çok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. CK40 imalat çeliği kullanım alanları şöyledir:
Otomotiv Endüstrisi. Ağırlık taşıyan yapısal parçalar, dişli çarklar, miller, şaftlar ve fren parçaları gibi kritik otomotiv bileşenlerinde CK40 çeliği sıklıkla tercih edilir. Bu parçalar uzun ömürlü ve dayanıklı olmalıdır.
Makine Endüstrisi. Makine parçaları, dişliler, krank milleri, rulmanlar ve bağlantı parçaları gibi çeşitli makine elemanlarında kullanılır. Bunlar sürekli yüksek yük ve stres altında çalıştıkları için CK40 çeliğinin dayanıklılığı önemlidir.
Yapısal Çelikler. İnşaat sektöründe çatı kirişleri, inşaat çubukları, köprüler ve diğer yapı bileşenleri için kullanılabilir. CK40 imalat çeliği, yapıların stabilitesine katkı sağlamak amacıyla yaygın olarak tercih edilir.
Ağır Ekipman Endüstrisi. Ağır makineler ve ekipmanlar için uygundur. Örneğin kasalar, kaldırma kancaları, zincirler ve dişliler gibi bileşenlerde kullanılır. Bu uygulamalarda çeliğin dayanıklılığı ve mukavemeti kritik önem taşır.
Silah Endüstrisi. Özellikle silah parçaları, namlular, kilitler ve mandallar gibi iç bileşenlerde uygundur.
Bunların yanı sıra CK40 çeliği tarım makineleri, boru bağlantı elemanları, hidrolik sistemler ve petrol-gaz endüstrisi gibi çeşitli diğer alanlarda da kullanım imkanı sunmaktadır.
CK40 İmalat Çeliği Akma Dayanımı
CK40 çelik akma dayanımı, malzemenin plastiklik göstermeden önce dayanabileceği maksimum gerilme miktarını ifade eder. Bu çeliğin ortalama akma dayanımı ağırlıklı olarak yaklaşık 385 MPa civarındadır. Akma dayanımı, CK45 imalat çeliğinin dayanıklılığı ve uzun ömürlü kullanım açısından önemli bir göstergedir. Çelik orta mukavemetli bir malzeme olarak, belirli yükler altında plastiklik deformasyona uğramadan işlevini sürdürebilecek kapasiteye sahiptir. Ancak akma dayanımı malzemenin işleme şekli, ısıl işlemi ve uygulama koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
CK40 İmalat Çeliği Kimyasal Bileşenleri
CK40 çelik kimyasal bileşimi, çeliğin mekanik ve fiziksel özelliklerini doğrudan etkileyen bir faktördür. Çeliğin ana bileşenleri şunlardır:
- Karbon (%0.37 – %0.44): Çeliğin mukavemet ve sertliğini artırır.
- Mangan (%0.60 – %0.90): Çeliğin şekil verilebilirliğini artırır, ayrıca sertleştirme işlemi sırasında önemli bir rol oynar.
- Fosfor (%0.040’a kadar): Çeliğin işlenebilirliğini artırırken, aşırı miktarda fosfor çeliğin kırılganlığını artırabilir.
- Kükürt (%0.050’ye kadar): Çeliğin işlenebilirliğini etkiler, ancak yüksek kükürt içeriği, çeliğin dayanıklılığını olumsuz etkileyebilir.
Bu kimyasal bileşenler, CK40 çeliğinin kullanım amacına uygunluğunu etkileyerek, dayanıklılık ve işlenebilirlik özelliklerinin optimize edilmesine yardımcı olur.
CK40 İmalat Çeliği Mekanik Özellikler
Çok yönlü olan CK40 çeliği, orta karbon içeriği nedeniyle orta seviyede mekanik özelliklere sahip bir malzemedir. İşlem ve ısıl işleme bağlı olarak bu özellikler değişebilir. CK40 imalat çeliği mekanik özellikleri ise şu şekildedir:
- Gerilme Mukavemeti: 655 MPa
- Akma Mukavemeti: 385 MPa
- Uzama (% Elongasyon): %17
- Sertlik: 201 Brinell
Gerilme mukavemeti çeliğin kırılmadan ne kadar gerilmeye dayanabileceğini gösterirken, akma mukavemeti, malzemenin plastiklik göstermeden önce dayanabileceği gerilme miktarını belirtir. Uzama ise çeliğin esneme yeteneğini ifade eder. Sertlik, çeliğin dış etkilere karşı gösterdiği direncin ölçüsüdür.
CK40 İmalat Çeliği Fiziksel Özellikler
Kimyasal bileşimi ve alaşım içeriğine bağlı olarak belirli fiziksel özellikler sergiler. Bu özellikler çeliğin sıcaklık, elektriksel iletkenlik ve işlenebilirlik açısından önemli veriler sunar. CK40 imalat çeliği fiziksel özellikleri:
- Yoğunluk: 7.85 g/cm³
- Ergime Noktası: 1480 – 1540 °C
- Özgül Isı Kapasitesi: 0.49 J/g°C
- Termal Genleşme Katsayısı: 11.7 x 10⁻⁶ /°C
- Elektriksel Direnç: 7.2 x 10⁻⁷ Ω.m
- Termal İletkenlik: 45.0 W/m°C
Bu fiziksel nitelikler CK40 çeliğinin özellikle yüksek sıcaklık uygulamalarında kullanılabilirliğini etkiler. Yüksek ergime noktası çeliğin sıcaklığa dayanıklılığını artırırken, termal iletkenlik gibi faktörler de işlenebilirliğini etkiler.
CK40 İmalat Çeliği Sertlik
CK40 çelik sertliği, malzemenin işlenebilirliği ve dayanıklılığı açısından önemli bir özelliktir. Çeliğin sertliği çoğunlukla Rockwell C 48-51 arasında değişir. Ancak sertlik seviyesi malzemenin işlenme koşullarına, ısıl işlem sıcaklığına ve işleme hızına göre değişkenlik gösterebilir. Sertlik testleri çeliğin belirli bir uygulama için uygunluğunu değerlendirmek amacıyla yapılır.