4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6)

Uluslararası standartlarda AISI 4340 veya 34CrNiMo6 olarak da bilinen, yüksek mukavemetli ve tokluk özelliklerine sahip bir alaşımlı ıslah çeliğidir. İçeriğinde bulunan nikel, krom ve molibden elementleri sayesinde mükemmel mekanik özellikler sergiler. 4340 ıslah çeliği yüksek dayanıklılık gerektiren uygulamalarda yaygın olarak tercih edilir. Bu alaşımlı çelik özellikle darbe dayanımı, yorulma direnci ve çekme mukavemeti gibi kritik özelliklerin ön planda olduğu mühendislik projeleri için idealdir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Nedir?

AISI 4340, 34CrNiMo6 ya da DIN 1.6511 olarak da bilinen bu alaşımlı çelik, yüksek mukavemet, mükemmel tokluk ve iyi darbe dayanımı ile öne çıkan bir ıslah çeliğidir. İçeriğinde bulunan nikel, krom ve molibden elementleri nedeni ile yüksek sertleşebilirlik özelliğine sahiptir. Üstün mekanik performans gerektiren uygulamalarda yaygın olarak kullanılır.

Özellikle yüksek yorulma direnci ve mükemmel mekanik özelliklerinden ötürü havacılık, otomotiv, savunma sanayi, enerji sektörü ve ağır makine sanayisinde tercih edilen bir malzemedir. 4340 ıslah çeliği yüksek sıcaklıklara dayanıklı olduğundan, zorlu ortamlarda dahi uzun ömürlü kullanım avantajı sunar.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Özellikleri

Bu özel alaşımlı çelik kendine has özellikleri ile farkını ortaya koyar. 4340 ıslah çeliği özellikleri:

Yüksek mukavemet. Sertleştirme işlemi ile dayanıklılığı artırılabilir.
İyi süneklik. Mukavemeti yüksek olmasına rağmen darbelere karşı dayanıklıdır.
İyi işlenebilirlik. Talaşlı imalat işlemleri sırasında kolay şekillendirilebilir.
Yüksek sıcaklık dayanımı. Isıl işlemler sonrası sıcaklık değişimlerine karşı stabilitesini korur.
Korozyon direnci. Çeşitli koruyucu kaplamalar ile daha fazla direnç kazandırılabilir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Sertlik Değeri Nedir?

Bu ıslah çeliği uygun ısıl işlem süreçleri sonrasında 54-56 HRC (Rockwell C) sertlik seviyelerine ulaşabilir. 4340 ıslah çeliği sertlik değeri, malzemenin yüksek dayanım göstermesini sağlar ve aşınmaya karşı üstün bir direnç sunar. Sertliğin bu seviyeye getirilmesi, çeliğin yorulma direncini artırarak ağır yük altında bile uzun süreli dayanıklılık sunar. Ancak yüksek sertlik oranı işlenebilirliği zorlaştırabileceğinden, doğru kesici takımlar ve işleme parametrelerinin kullanılması önemlidir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Malzeme Özellikleri Nelerdir?

En çok kullanılan çeliklerden biri olan 4340 çeliği sahip olduğu alaşım elementleri sebebi ile dengeli bir sertlik, mukavemet ve tokluk kombinasyonu sunar. Nikel, çeliğin çekme mukavemetini ve darbe dayanımını artırır. Krom, korozyon direnci ve sertlik kazandırır. Molibden ise yüksek sıcaklıklarda mukavemeti koruyarak çeliğin sürünme direncini iyileştirir. 4340 ıslah çeliği malzeme özellikleri şöyledir:

Yüksek çekme mukavemeti ile ağır yük taşıyan parçalar için uygundur.
Darbe dayanımı yüksektir ve ani şoklara karşı direnç gösterir.
Sert yüzeyi sayesinde aşınmaya karşı uzun süre dayanıklıdır.
Yüzey sertleştirme, normalizasyon, temperleme ve tavlama gibi farklı ısıl işlemler uygulanabilir.
Ön ısıtma ve kontrollü soğutma yöntemleri ile kaynak yapılabilir.
Yüksek krom içeriğinden dolayı orta seviyede korozyon direnci sağlar, ancak paslanmaz çelik seviyesinde değildir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Kullanım Alanları

Üstün mukavemeti ve yorulma direnci olduğundan, özellikle ağır yük altında çalışan makine parçalarında ve zorlu çalışma koşullarında tercih edilir. 4340 ıslah çeliği kullanım alanları şöyle açıklanabilir:

Makine Mühendisliği
Otomotiv Sanayi
Havacılık ve Savunma Sanayi
Petrol ve Gaz Endüstrisi
Ağır Sanayi ve İnşaat

Bu geniş kullanım alanı 4340 çeliğinin mükemmel mekanik özellikleri sayesinde zorlu koşullarda bile güvenilirliğini koruduğunu göstermektedir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Mekanik Özellikleri

Bu çelik türünün mekanik nitelikleri, uygulanan ısıl işlemlere ve işleme koşullarına göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak 4340 ıslah çeliği mekanik özellikleri şöyledir:

Akma Dayanımı: 970-1230 MPa (140-180 ksi)
Çekme Dayanımı: 1220-1510 MPa (177-219 ksi)
Uzama: %10
Darbe Dayanımı: 15-25 Joule
Rockwell Sertliği (HRC): 48-55 HRC (ısıl işlem sonrası)

Bu çelik sertleştirme ve temperleme işlemleri ile daha da güçlendirilebilir ve istenilen sertlik derecesine göre ayarlanabilir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Isıl İşlem ve Sertleştirme

4340 çelik sertliği ve dayanıklılığı uygulanan ısıl işlem süreçlerine bağlı olarak değişebilir. Çelik, 830-860°C sıcaklığa kadar ısıtılır. Daha sonra yağda veya su da soğutularak martenzitik yapı oluşturulur. Çelik, ısıl işlem sonrası 450-650°C sıcaklığa kadar ısıtılarak sertlik düşürülür ve tokluk artırılır. Daha düşük sıcaklıklarda temperleme, daha sert bir yapı oluşturur. Bu işlemler 4340 ıslah çeliğini hem sert hem de dayanıklı hale getiren en önemli faktörlerdir.

4340 Islah Çeliği (34CrNiMo6) Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çok sayıda sektörde kullanım imkanı vaat eden 4340 ıslah çeliği, kendine has özellikleri ile bir adım öne çıkar. 4340 ıslah çeliği seçimi sırasında bazı unsurlara dikkat etmek önemlidir. 4340 çeliği satın alırken aşağıdaki kriterleri göz önünde bulundurmalısınız:

Malzeme Sertifikasyonu. Çeliğin kimyasal bileşimi ve mekanik özelliklerini belgeleyen sertifikaların mevcut olması gerekir.
İstenen Sertlik Seviyesi. Isıl işlem uygulanmış veya uygulanmamış olarak temin edilebilir. Kullanım amacına uygun olmalıdır.
Talaşlı İşleme Uygunluğu. Çelik işlenecekse belirli bir yüzey sertliği ve sünekliğe sahip olması önemlidir.
4340 çeliği belirli ön işlemler olmadan doğrudan kaynak yapılmaya uygun değildir. Kaynak işlemi öncesi uygun ön ısıtma (200-300°C) yapılmalıdır.
Uygulama Alanına Uygunluk. Kullanım amacına göre temperleme ve sertleştirme işlemleri yapılmalıdır.

Bu çelik türü yüksek sıcaklık dayanımı ve yorulma direnci gerektiren her uygulamada güvenle tercih edilebilir.